Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus’taki cezaevlerinde tutuklu bulunan 26 kişinin karşılıklı takasını içeren tarihi bir takas operasyonu gerçekleştirdi. Operasyon kapsamında 2’si çocuk 10 kişi Rusya’ya, 13 kişi Almanya’ya ve 3 kişi de ABD’ye nakledildi. Tarihi alışverişe Rus dış gizli servislerinde çalışan iki çocuklu bir karı-koca da katıldı.
2 GAZETECİ VE BİR ASKER 3 KİŞİ ABD’YE DÖNDÜ
Bunlardan biri, adı dünya kamuoyunda sıklıkla yankılanan Wall Street Journal gazetecisi Evan Gershkovich’tir.
Mart 2023’te Rusya’da gazete için haber yaparken casusluk suçlamasıyla tutuklandı. Rus savcılığı Evan Gershkovich’i “Sverdlovsk bölgesinde askeri teçhizat üreten ve onaran bir savunma şirketinin faaliyetleri hakkında gizli bilgi toplamakla” suçladı.
Gershkovich, Rusya tarihinde casusluk suçlamasıyla tutuklanan ilk yabancı medya çalışanı oldu. Mübadele görüşmelerinin yapıldığı dönemde Rusya tarafından 19 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Rusya’da tutulan ve takas operasyonuyla ABD’ye devredilen bir diğer isim ise eski denizci Paul Whelan. 8 yıl ABD Deniz Piyadeleri’nde görev yapan Paul Whelan, 2018 yılında “casusluk” suçlamasıyla Moskova’da tutuklanmıştı.
2022 yılında Whelan’ın yasa dışı silah kaçakçılığı ve terörün finansmanı suçlamalarıyla ABD’de 10 yıl tutuklu bulunan Viktor Bout ile takası gündemdeydi ancak Paul Whelan’ın adı takas listesinde yer almıyordu. Bu olay Biden hükümetinin kamuoyunda büyük tepki görmesine neden oldu.
Amerika ve Rusya vatandaşlığına sahip Alsou Kursmasheva da ABD’ye iade edilen bir diğer gazeteciydi. Alsou Kursmasheva, Mayıs 2023’te ailevi nedenlerle gittiği Rusya’dan Çek Cumhuriyeti’ne dönmeye çalışırken havaalanında gözaltına alındı. “Yabancı çalışan olduğunu devlete bildirmeme” ve “dezenformasyon” suçlarından suçlu bulunmuştu. “.
İDAM CEZASINDAN KURTULDU
Kızıl Haç için çalışan Rico Krieger, Rus-Ukrayna Savaşı sırasında Belarus’ta gözaltına alındı. Rico Krieger, Belarus’a turist olarak gittiğini iddia etti, ancak Rusya bunun bir casusluk kılıfı olduğunu söyledi. Rusya’ya göre Rico Krieger, Ukrayna güvenlik hizmetlerinde yer alıyordu.
Altı ayrı suçlamadan hüküm giyen Rico Krieger, 24 Haziran 2024’te Belarus’ta “terörizm ve paralı askerlik” suçlamasıyla idam cezasına çarptırıldı. Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukashenko, Rico Krieger’i affetti. Krieger, affedildikten 2 gün sonra Türkiye’de gerçekleştirilen temizleme operasyonuyla Almanya’ya döndü.
NAVALNY’NİN YAKIN MÜTTEFİĞİ İADE EDİLDİ
Tarihi mübadele sırasında Almanya’ya dönen bir diğer önemli isim ise İlya Yashin oldu. Rus vatandaşı Yashin, Krasnoselsky’nin belediye başkanıydı.
Rus muhalefet lideri Alexei Navalny’nin yakın müttefiki olan ve muhalefet siyasetine karışan Yashin, Rus ordusu hakkında “yanlış bilgi” yaydığı gerekçesiyle Aralık 2022’de mahkum edildi.
PUTİN’İN MUHALİFİ KARA MURZA ALMANYA’YA DÖNÜYOR
Rusya Devlet Başkanı Putin’in en büyük rakibi Vladimir Kara-Mruza, Türkiye’deki mübadele operasyonu sırasında Almanya’ya dönen önemli isimlerden biriydi.
25 yıl hapis cezasına çarptırılan Vladimir Kara-Murza, Rus ordusu hakkında “yanlış bilgi” yaymak, “istenmeyen örgütle” işbirliği yapmak ve devlete ihanet suçlamalarıyla Nisan 2022’de tutuklandı.
İki kez zehirlenen ve neredeyse ölmek üzere olan Vladimir Kara-Murza’ya verilen ceza, uluslararası toplum tarafından defalarca kınandı. Vladimir Kara-Murza hapishanedeyken Washington Post için de makaleler yazdı.
RUS İSTİHBARAT OPERATÖRÜ RUSYA’YA DÖNDÜ
Takas operasyonunda Almanya’nın getirdiği tek isim Rusya için önemli bir isim olan Vadim Krasikov oldu. Vadim Krasikov, Rusya Devlet Başkanı Putin’in terörist olarak nitelendirdiği Çeçen muhalif savaşçı Zelimkhan Khangaoshvili’yi öldürmek üzere FSB’den özel eğitim alarak Berlin’e gönderildi.
Vadim Krasikov, 2019 yılında Almanya’da Khangaoshvili cinayeti nedeniyle ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Putin daha sonra, ilk yakalandığında Rusya ile bağlantısı reddedilen Vadim Krasikov’u “vatansever” olarak nitelendirdi.
Vadim Krasikov’un muhalif siyasetçi Alexei Navalny ile görüşmesi de ölümünden önce sıradan bir olaydı.
RUSYA’YA DÖNEN İKİ ÇOCUKLU BİR AİLE DA VARDI
Bir diziye konu olan hikaye gerçek oldu. Tarihi alışverişe Rus dış gizli servislerinde çalışan iki çocuklu bir karı-koca da katıldı.
SVR çalışanları Artem Dultsev ve Anna Duldseva, sahte Arjantin pasaportlarıyla Slovenya’da yakalandı. Anna Dultseva, Maria Rosa Mayer Munoz takma adı altında, kendisini Sloven galeri sahibi olarak tanıttı.
İki çocuğuyla birlikte Slovenya’dan getirilen aile, yapılan temizlik operasyonuyla Rus yetkililere teslim edildi. (NTV)