SGK giriş tarihine bağlı olarak değişen emeklilik sistemi, 1994, 2008 ve 18 yıllarında işe başlayanlar için yeni erken emeklilik fırsatları oluşturuyor. 3.600, 4500 ve 5.400 prim günü baz alınarak oluşturulan modellerle, belirli koşulları yerine getiren sigortalılar daha erken emeklilik imkânı elde edebilecek. Yaş, prim günü ve çalışma süresi gibi unsurlar dikkate alınarak hazırlanan bu düzenleme, milyonlarca çalışan için farklı emeklilik yollarını gündeme getiriyor.
Giriş tarihine göre emeklilik koşulları yeniden şekilleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son değişikliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak şartları yeniden düzenleniyor. 94, 08 ve 18 yıllarında işe giren sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim temelinde kısmi emeklilik imkânı sağlanıyor. Yaş ve hizmet yılı birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu sistemler, daha kısa sürede emeklilik planı yapan vatandaşlara seçenekli sistemler getiriyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de SGK sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda sigortalı olanlar için çeşitli prim günleriyle kısmi emeklilik fırsatları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif hesaplamalar, eksik prim günü bulunan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
1994 öncesi için 3600 günle erken emeklilik
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarını tamamladığında erken emeklilik imkânı elde edebiliyor. Bayanlarda yaş sınırı 50, erkek sigortalılarda ise 55 olarak belirleniyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu formül avantajlı bir seçenek sunuyor.
2008 girişlilere 4500 prim günü modeli
1999 sonrası sigorta girişi yapılan sigortalılar için erken emeklilik şartları daha ağır. Bu grup, 4.500 gün prim ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta güçlük yaşayan çalışanlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek erken emeklilik koşulları geçerli. Bu grupta yer alan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl çalışma süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı elde ediyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az yüzde 40 engellilik raporu sahip olan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, rapor yüzdesine bağlı olarak değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4100 gün,
– %50–59 arası için 16 yıl ve 3.700 gün,
– %60 üstü için on beş yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
İş gücünün büyük kısmını kaybeden bireyler, resmî rapor ile 1800 prim günü temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu uygulama, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda emekli aylığı iptal ediliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir erken emeklilik desteği uygulanıyor. Bu annelerin prim günlerine yıllık %25 oranında artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaşından eksiliyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı elde ediyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.
-
Eksik günlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla doldurun.
-
Engelliyseniz, vergi indirimi gibi özel hakları inceleyin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi öne çekebilirsiniz.